Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2016

Οι μικροί δίσκοι των 45 στροφών ζωντανεύουν

Οι μικροί δίσκοι των 45 στροφών ζωντανεύουν τη μουσική μαγεία μιας αξέχαστης εποχής. Κάθε φορά που πιάνουμε τους μικρούς αυτούς θησαυρούς στα χέρια μας για να τους βάλουμε στο πικάπ, ο χώρος γεμίζει με νοσταλγία και με εκείνη την ηχητική ιδιαιτερότητα που μόνο η βελόνα στην επαφή της με το βινύλιο μπορεί να αποδώσει. Το ONEMAN παρουσιάζει ένα μικρό φωτογραφικό αφιέρωμα στα ιστορικά 45άρια, φιλοδοξώντας να γυρίσει μερικές δεκαετίες πίσω όσους μεγάλωσαν με αυτά, αλλά και να τα γνωρίσει στη νεότερη γενιά της ψηφιακής τεχνολογίας και των gadgets.
το σημερινό κείμενο θα πούμε λίγα λόγια για την ιστορία και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των singles και στη συνέχεια θα δώσουμε τον λόγο στους πλέον αρμόδιους για να μας μιλήσουν για τα 45άρια. Επισκεφθήκαμε τέσσερα δισκοπωλεία της Αθήνας που συνεχίζουν να πουλάνε αυτά τα ξεχωριστά μικρά δισκάκια και ρωτήσαμε τους ιδιοκτήτες τους για το ενδιαφέρον του αγοραστικού κοινού, τις τιμές, την προέλευση, τους συλλέκτες, τα juke box, τα συνηθισμένα κομμάτια, τα σπάνια κομμάτια, τον συνολικό αριθμό που διαθέτει το κάθε ένα από αυτά τα δισκοπωλεία. Η Φραντζέσκα ήταν φυσικά μαζί και τράβηξε για μια ακόμα φορά υπέροχες φωτογραφίες, από διάφορες γωνιές του κέντρου, κυρίως στο Μοναστηράκι. Το σίγουρο, κάτι που θα διαπιστώσετε και οι ίδιοι όταν διαβάσετε όσα ακολουθούν, είναι πως όποιος ενδιαφέρεται να αγοράσει 45άρια, έχει στη διάθεσή του πολλά δισκοπωλεία και παλαιοπωλεία, καθώς και πολλές δεκάδες χιλιάδες διαφορετικούς τίτλους που περιμένουν να επιτελέσουν την αποστολή τους, να καθίσουν δηλαδή αναπαυτικά σε κάποιο πικάπ ή ηλεκτρόφωνο και να προσφέρουν την μοναδική ηχητική τους μαγεία.


ΜΕΡΙΚΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

- 1948: Ο δίσκος μακράς διαρκείας βινύλιου (LP) 12 ιντσών και 33 1/3 στροφών το λεπτό εμφανίζεται για πρώτη φορά από την Columbia. Είναι μονοφωνικός και διαρκεί έως 30 λεπτά.

- 1949: Η RCA Victor παρουσιάζει το δίσκο 45 στροφών (7 ίντσες και διάρκεια μέχρι 8 λεπτά), το γνωστό μας single.

- 1950: Η αμερικανική εταιρεία Seeburg παρουσιάζει το jukebox με δυνατότητα επιλογής τουλάχιστον 10 δίσκων 45 στροφών. Το ογκώδες αυτό “πικάπ“ γίνεται το must κάθε καφενείου σε όλη την Ελληνική επαρχία, εκτοξεύοντας την παραγωγή των 7ιντσων στα ύψη.

- 1955: Παράγεται και κυκλοφορεί στην Ελλάδα ο πρώτος δίσκος 45 στροφών στο εργοστάσιο της Columbia στον Περισσό. Πρόκειται για ένα ορχηστρικό κομμάτι, το “Mexican fiesta“, με ασπρόμαυρη ετικέτα “Odeon“.

- 1958: Βγαίνουν οι πρώτοι στερεοφωνικοί δίσκοι (stereo). Με τη νέα πατέντα οι δυο εγγραφές του στερεοφωνικού συστήματος γράφονται στα δυο πλαϊνά μέρη του ίδιου αυλακιού. Παράλληλα παράγονται και οι πρώτοι δίσκοι 45 στροφών standard.
ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

- Το κλασικό 7ιντσο (όπως και το LP) είναι χαραγμένο με 2 ομόκεντρα σπειροειδή αυλάκια, ένα σε κάθε πλευρά του δίσκου που τρέχει από την εξωτερική πλευρά του προς το κέντρο. Καθώς ο δίσκος περιστρέφεται δεξιόστροφα σε μια σταθερή ταχύτητα, η βελόνα τοποθετείται στο αυλάκι και μετατρέπει τις δονήσεις σε ηλεκτρικό σήμα, το οποίο με τη σειρά του οδηγείται στον ενισχυτή και τέλος στα ηχεία.

- Το εισαγωγικό αυλάκι στην άκρη του δίσκου είναι περίπου 6 χιλιοστά, είναι κενό με διαστήματα, επιτρέποντας στη βελόνα να μετακινηθεί στα γραμμένα αυλάκια χωρίς να τα καταστρέψει.

- Η πλειοψηφία των δίσκων πιέζεται σε μαύρο βινύλιο. Το υλικό που χρησιμοποιείται για να μαυρίσει το αρχικό διαφανές μίγμα είναι ο μαύρος άνθρακας, ο οποίος αυξάνει την ανθεκτικότητα του δίσκου και τον καθιστά αδιάφανο.

- Οι δίσκοι χαράσσονται εύκολα, διαβρώνονται από τη θερμότητα, μαζεύουν σκόνη και στατικό ηλεκτρισμό. Η κακή αποθήκευση και οι ατέλειες στα διάφανα προστατευτικά μπορούν επίσης να μειώσουν τη διάρκεια ζωής, αλλά και την απόδοση. Η σκόνη και οι γρατζουνιές εκτός από τα ενοχλητικά “σκασίματα“ που προκαλούν, φθείρουν και τη βελόνα του πικάπ. Έτσι κι αλλιώς, στην συντριπτική τους πλειοψηφία τα 45ρια που κυκλοφορούν στην αγορά είναι ταλαιπωρημένα, οπότε δώστε λίγο περισσότερη προσοχή στην προστασία τους. Το αξίζουν!